Ben ve Edgar Allan POE

Duvarın neredeyse tamamına yakınını kaplayan kitaplığın önündeydim. Ayakta. Öylece durmuş bakıyordum. Bakmaktan çok bir şey arıyordum. Ne aradığımı bilmeden. Ne aradığını bilmeden bir şey aramak ne zormuş! Ve de yorucu. 


Özellikle benim gibi eksik malzemeden oluşanlar için.


Tekerlekli koltuğa oturayım da, altlı üstlü kütüphane bölmelerine bir ileri iki geri daha yakından bakayım diye düşünüyordum ki... Uzunlu kısalı, tombul zayıf, ciltli ciltsiz karışmış kitaplar arasından gözüme güneş ışıklarını yansıtan bir cam parçası tutulmuş gibi


kıpırtısız kalakaldım. Ta göz bebeklerimin karanlıklarına öyle derinden bakıyordu ki, tüm gerçekdışılığına rağmen, fotoğrafın canlanmış olabileceği düşüncesi beynime hücum etti: şimdi, benim kütüphanemde, ete kemiğe bürünmesi tam da ona göre olurdu. 

Ya, gözlerimin önünde hiç acele etmeden, en az benim kadar gerçek bir canlıya dönüşüverirse? Ceketinin omuz kısmındaki toz zerreciğini elinin tersiyle itelerken, saçlarını düzeltmek için, olanca kibarlığıyla, benden tarak isterse? 

Kısacık bir andaki şaşkınlığımı yenip, tekin olmayan, hatta kuralların hiç olmadığı dünyaları anlatan öyküleri, şiirleri yazan bu adama ölümü, ölümden sonraki yaşamı sorabilir miydim, eniştelerimi ve yitirdiğim diğer sevgilileri düşünerek, özleyerek? Yoksa, ancak sıradan insanların verebileceği tepkiyle, oturduğum koltuğa yığılıp kalır mıydım? Kapının kapanma sesiyle kendime geldiğimde, pişmanlığa dönüşmeye başlayan şaşkınlığıma, ayağıma gelen mucizeye nasıl 'bayıldığıma' lanet mi ederdim? 

'İnsanlığın ortak kederi, ölüm.' 

diyen karanlıklar prensi Edgar Allen Poe'dan bir ölüm şiiri; 

KUZGUN

Bir zamanlar kasvetli bir geceyarısı, unutulmuş eski bilgilerin 

Tuhaf ve antika ciltleri üzerine düşünüyordum, 

Yorgun ve sıkıntılı- 

Uyumak üzereydim, neredeyse başım düşüyordu ki, 

Bir tıkırtı geldi birden, sanki kibarca 

Oda kapımı çalan-çalan birisi gibi. 

'Odamın kapısını tıklatan' diye söylendim 'bir konuk- 

Başka bir şey değil, yalnızca bu.' 

Ah, iyice anımsıyorum ki o hazin Aralıktı; 

Ve zemine vuruyordu sönen her bir közün yansısı. 

Sabahı istiyordum şevkle; -Boş yere 

Aramıştım 

Ödünç bir avuntuyu kederden- 

Yitik Lenore'un kederinden- 

O eşsiz ve pırıl pırıl kızın, meleklerin Lenore 

Diye andığı- 

Buralarda, anılmayacak artık adı. 

Ve mor perdelerin belirsiz, hüzünlü, ipeksi 

Hışırtısı 

Önceden hiç duyulmamış tuhaf kokularla dolduruyor- 

Tir tir titretiyordu beni; 

Öyle ki: çarpıntımı bastırmak için tekrarladım, 

'Oda kapımdan girme izni isteyen bir konuk bu- 

Oda kapımdan girme izni isteyen 

Geç bir konuk;- 

Başka bir şey değil, budur bu.' 

O sıra cesaretimi toplayıp; daha fazla 

Oyalanmadan, 

'Sir' dedim, 'ya da Madam, affınızı dilerim 

Ama 

Gerçek şu ki dalıyordum ve siz öylesine yumuşak 

Bir tıkırtıyla geldiniz, 

Ve öylesine hafifçe tıklattınız-tıklattınız 

Oda kapımı ki, 

Duyduğumdan pek emin değilim sizi'-diyerek kapıyı 

Açtım burda;- 

Karanlıktan başka bir şey yoktu orda. 

Orda durdum, korku ve merakla karanlığın içine 

Baktım uzun süre, 

Kuşkuyla, kurarak hiçbir ölümlünün cüret edemediği 

Hayalleri; 

Ama sükunet bozulmadı ve sessizlik bir ipucu 

Vermedi, 

Ve fısıltıyla söylenen tek sözdü orda 

'Lenore? ' 

Buydu fısıldadığım, mırıltılı bir yankıyla geri gelen 

O söz 'lenore' 

Başka bir şey değil, yalnızca bu. 

Odama dönerken alev alev yanarak 

Ruhum 

Aynı tıkırtıyı işittim yine ilkinden biraz daha 

Kuvvetlice. 

'Kesinlikle' dedim, 'kesinlikle bir şey var penceremin 

Kafesinde; 

Öyleyse neymiş bakalım ve bu esrarı 

Çözelim; - 

Rüzgardır, başka bir şey değil bu.' 

Açıverince kepengi, eski devirden kalma 

Azametli bir kuzgun 

Kanat çırpıp sallanarak adım attı 

İçeriye; 

Ne bir selam verdi ne bir an durdu ya da 

Oturdu; 

Ama bir Lady'nin ya da Lord'un edasıyla 

Tünedi kapımın üstüne- 

Oda kapımın üstünde bir Pallas büstüne kondu- 

Konup oturdu hepsi bu. 

Derken ciddi ve haşin suratıyla bu abanoz kuş, 

Kederimi gülümsemeye dönüştürdü, 

'Sorgucun kırkılmışsa da hiç kuşkusuz' dedim 

Korkak değilsin sen, 

Gecenin kıyısından gelen 

Suratsız ve yaşlı kuzgun- 

Gecenin Plutonian kıyısındaki saygı değer adın nedir, 

Söyle bana.' 

Kuzgun dedi ki 'birdahaasla.' 

Çok şaşırmıştım bu çirkin kuşun konuştuğunu duyup 

Böylesine açıkça, 

Pek alakalı olmasa-yanıtı pek anlamlı olmasa da; 

Çünkü kabul etmeliyiz ki yaşayan kimse henüz 

Mazhar olmadı oda kapısının üstünde bir 

Kuş- 

Kuş ya da hayvan görmeye oda kapısının üstündeki 

Büstte, 

Bir isimle 'birdahaasla' diye. 

Ama kuzgun, sessiz büstün üstünde tek başına 

Yalnızca bu sözü söyledi, sanki bu bir tek sözle 

İçini dökmüş gibi. 

Sonra başka birşey söylemedi- ne de bir tüyünü 

Oynattı- 

Ben mırıldanana dek, 'önceden uçtu diğer 

Dostları- 

Sabahleyin beni terk edecek, umutlarımın 

Önceden uçup gittiği gibi.' 

O zaman kuş 'birdahaasla' dedi.

Sessizlikten ürküp böylesine uygun bir yanıtla bozulmuş,

'Kuşkusuz' dedim, 'söylediği şey bütün

sermayesi

Mutsuz bir sahipten kapılmış, zalim bir 

Belanın soluk vermeden izlediği ve izlediği ta ki

Şarkılarının nakaratı olana dek-

Umutlarına ağıt yaktığı 'Asla-

birdahaasla' nakaratı.

Ama kuzgun hayallerimi tebessüme çevirirken hala,

Minderli bir iskemleyi sürdüm kuşun, kapının

Ve büstün önüne;

Sonra, çökerek kadife yastığın üstüne, kendimi

Hayalden hayale geçmeye verdim, düşünerek bu

Eskinin meşum kuşu-

Bu suratsız, çirkin, korkunç, sıska ve uğursuz, eski

Zaman kuşu

Ne demek istemişti gaklayarak 'birdahaasla' diye.

Oturdum bunu bulmaya çalışarak, ama tek söz etmeden

Ateşli gözleri şimdi göğsümün içinde yanan

Kuşa;

Bunları bulmayı düşünerek oturdum, başım hafifçe

Eğilirken

Kadife yastığın, lamba ışığının üstünde göz gezdirdiği

Kumaşına,

Ama üzerinde lamba ışığının üstünde göz gezdirdiği

Kumaşa, o,

Oturmayacak, ah, bir daha asla.

Derken bana öyle geldi ki, görünmez bir buhurdanla

Tütsülenip yoğunlaştı hava

Sallanan, adımları tüylü zeminde tıpırdayan

Seraphlarca.

'Zavallı' diye bağırdım 'Tanrı emanet etti-

Bu meleklere gönderdi seni

Unut-unut ve arın anısından

Lenore'un;

İç, ah, iç bu arındırıcı ilacı ve unut bu

Yitik Lenore'u.'

Dedi ki kuzgun 'birdahaasla'

'Kahin' dedim, 'kötülüğün işi-yine de kahin, şeytan

Ya da kuş olsa da - 

İster Ayartıcı göndermiş olsun, ister fırtına fırlatmış olsun

Seni bu kıyıya,

Issız ama korkusuz, bu büyülü terk edilmiş

Toprağa-

Bu eve dehşetin uğradığı-söyle bana dosdoğru

Yalvarırım.'

Dedi ki kuzgun 'birdahaasla'

'Kahin' dedi, 'kötülüğün işi-yine de kahin, şeytan

Ya da kuş olsa da 

Üstümüzde çevrenen Gök adına-İkimizin de tapındığı

Tanrı adına-

Söyler kederle yüklü bir ruha, uzak Aden'de

Var mı,

Kutlu bir kız meleklerin Lenore diye 

Andığı-

Var mı eşsiz ve pırıl pırıl bir kız meleklerin 

Lenore diye andığı'

Dedi ki kuzgun 'birdahaasla'

'Ayrılık sözümüz olsun bu' diye bağırdım fırlayarak

'Kuş ya da şeytan'-

'Geri git fırtınaya ve Gece'nin Plutonian

Kıyısına.

Bırakma kara tüylerini bir nişanı gibi o yalanın

Ruhunun söylediği

Yanlızlığımı bozma-bırak kapımın üstündeki

Büstü.

Çek gaganı yüreğimden ve kapımdan çekip

Git'

Dedi ki kuzgun 'birdahaasla'

Ve kuzgun asla kıpırdamadan hala oturuyor, oturuyor hala

Sessiz Pallas büstünün üzerinde tam kapımının yukarısında;

Ve gözleri düş kuran bir şeytanın gözleri

Gibi,

Ve üstünden akan lamba ışığı zemine düşürüyor

Gölgesini;

Ve ruhum zeminde dalgalanan bu gölgeden

Bir daha asla-alamayacak kendisini.